Trillende ogen (nystagmus)

• Wat is trillende ogen(nystagmus)?
• Oorzaken & symptomen van trilogen
• Onderzoek & diagnose nystagmus
• Behandeling nystagmus

Wat is trillende ogen(nystagmus)?

Wiebelogen of trilogen (nystagmus) houdt het ritmisch heen-en-weer gaan van de oogbollen in, zonder dat iemand hier zelf controle over heeft. Bij trillende ogen beweegt het oog in horizontale of verticale richting of in een draaiende beweging.

Mensen met trillende ogen hebben vaak slecht zicht, zowel op afstand als dichtbij. Ze kunnen moeilijk diepte zien. Trillende ogenkomt niet vaak voor. Ongeveer 1 op de 1.000 mensen heeft er last van.

Soorten trilogen

Er zijn twee soorten nystagmus:

• Pendelnystagmus: de beweging van de ogen gaat naar beide kanten even snel
• Ruk- of zaagtandnystagmus: de snelheid van bewegen in de ene richting verschilt van die in de andere richting. De ogen drijven als het ware langzaam af en gaan met een snelle rukbeweging weer terug. In de slaap en onder narcose verdwijnt nystagmus.

Oorzaken & symptomen van trilogen

De exacte oorzaak is niet altijd bekend, maar moet gezocht worden in het oogbesturingssysteem binnen de hersenen. Dit is een zeer complex samenwerkingsproces dat mede aangestuurd wordt door binnenkomende informatie afkomstig uit de diverse zintuigen zoals evenwicht, houding en visuele informatie. Als er in dit proces iets verstoord wordt, kan dit komen door:

• Een aangeboren afwijking in de besturing van de oogbollen (congenitale nystagmus).
• Een afwijking in de bouw of functie van de oogbol, bijvoorbeeld aangeboren staar, aangeboren fouten in de aanleg van het netvlies of de oogzenuw, of albinisme.
• Een neurologische aandoening na bijvoorbeeld een hersenbloeding of hersenbeschadiging
• Vergiftiging door alcohol of drugs, tijdens een zwangerschap geeft dit verhoogde kans op aangeboren nystagmus bij het kind
• Het volgen van bewegende voorwerpen kan een nystagmus opgewekt worden. Dit wordt treinnystagmus genoemd en is een normaal verschijnsel.

Meestal is er sprake van de eerste twee genoemde oorzaken van trillende ogen. In deze gevallen is de beweging van de ogen meestal horizontaal. Bij neurologische aandoeningen en vergiftiging is de beweging van de ogen meestal verticaal of per oog verschillend.

Ontstaat nystagmus op jonge leeftijd of is het aangeboren, dan zijn de hersenen vaak nog in staat de trillende beelden te corrigeren. Soms kan dit zich uiten in het licht heen en weer schudden van het hoofd.

De gezichtsscherpte zal bij nystagmus vrijwel nooit maximaal zijn. Door nystagmus kunnen de ogen zich niet richten op één bepaald punt. De achterliggende oogafwijking heeft ook invloed op de gezichtsscherpte. Over het algemeen zien mensen met nystagmus op korte afstand beter dan veraf.

Bij stress en nervositeit kunnen de symptomen van nystagmus toenemen.

Symptomen van trillende ogen (nystagmus)

• Verminderd zicht
• Trillend beeld
• Trillend oog
• Moeite met scherpstellen

Onderzoek & diagnose nystagmus

Onderzoek bij aangeboren nystagmus

Vaak is geen oorzaak voor trillende oogbollen aan te wijzen. Bij een kind met aangeboren trillende oogbollen is wel oogheelkundig onderzoek nodig om een mogelijke achterliggende oogaandoening op te sporen.

In deze gevallen wordt oogheelkundig hulponderzoek verricht, zoals een echo, elektrofysiologie of beeldvormend onderzoek. Soms is erfelijkheidsonderzoek of nadere neurologische evaluatie nodig.

Onderzoek bij verworven nystagmus

De onderzoeken bij later verworven nystagmus zijn hetzelfde als hierboven. Het gaat hier met name om het uitsluiten van een neurologische oorzaak en een afwijking van het evenwichtsorgaan.

Behandeling nystagmus

Bij Bergman Clinics | Ogen kunt u terecht voor de volgende behandelingen van nystagmus.

• Scheelzien- of oogspieroperatie
• Brilcorrectie

Meer weten over de behandeling van nystagmus bij Bergman Clinics | Ogen? Neem dan contact op via 088 9000 500. Wilt u direct een afspraak maken? Dat kan met een verwijzing van uw huisarts.

Let op! Deze behandeling wordt niet bij alle vestigingen uitgevoerd.