Wat is maculadegeneratie?

Erfelijke aanleg speelt een grote rol bij het ontstaan van leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD). Wanneer u eerstegraads familieleden heeft met LMD heeft u een verhoogd risico om ook LMD te krijgen. In dat geval kunt u zich eventueel na het 50ste levensjaar oogheelkundig laten controleren om kenmerken van LMD in een vroeg stadium op te sporen. Een goede en betrouwbare genetische screening is op dit moment in Nederland nog niet beschikbaar.

In overleg met de oogarts kan elke patiënt met leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) met een visus kleiner of gelijk aan 30% of die visuele beperking in het dagelijks leven ervaart verwezen worden naar een Low Vision spreekuur voor hulpmiddelen of naar een revalidatiecentrum. Verder is het belangrijk om te weten dat er ook een patiëntenvereniging is voor patiënten met LMD: https://maculavereniging.nl/.

Leeftijdsgebonden maculadegeneratie is er in vele verschillende vormen. In de regel treden de eerste symptomen op vanaf 70 jaar. Er zijn ook familiaire vormen die op jongere leeftijd voorkomen.

Maculadegeneratie is een ingrijpende oogziekte waarbij het gezichtsvermogen steeds verder achteruitgaat. Dit komt doordat de kwaliteit van de macula, ook wel gele vlek genoemd, afneemt.

Uit studies is gebleken dat het helpt om te stoppen met roken, te zorgen voor een gezond gewicht en voldoende lichaamsbeweging. Verder kunt u eventueel u in overleg met uw oogarts speciale voedingssupplementen gebruiken die antioxidanten bevatten in een specifieke samenstelling, de zogenaamde AREDS-2 formule.

In de meeste gevallen is de injectie een korte en veilige behandeling. De meest voorkomende klachten zijn irritatie en slecht zien met name op de dag van de injectie. De meest voorkomende complicaties bij een injectie in het oog zijn bloedinkjes (oppervlakkig of in het oog) of ontsteking. Met rust en eventueel medicamenteuze behandeling gaat dit snel weer over. In zeldzame gevallen is een hersteloperatie nodig.

Er zijn veel studies gedaan naar de bijwerkingen van anti-VEGF injecties in het oog in de rest van het lichaam. Hieruit is gebleken dat de kans op bijwerkingen per injectie erg klein is. Er werd aanvankelijk gedacht dat er mogelijk een iets verhoogde kans zou zijn op een hart- of herseninfarct, sterfte of bloedingen, maar uit de verschillende studies is een duidelijk verhoogd risico hierop tot op heden nog niet aangetoond.

De eerste klachten zijn wazig zien met of zonder een kleine vervorming in het beeld, meestal in een oog. De lijntjes van een tegelwand zijn bijvoorbeeld niet helemaal recht of er zit een deukje in. Soms zien patiënten in het centrum een grauwe of donkere vlek die permanent aanwezig is. Ook is er vaak meer licht nodig bij lezen.

Het hangt af van de vorm van leeftijdgebonden maculadegeneratie (LMD) af of behandeling mogelijk is. LMD bestaat uit twee vormen. De droge en de natte vorm.

Ongeveer 80%-90% van de mensen met LMD heeft de droge vorm. Voor de droge vorm is eigenlijk nog geen behandeling beschikbaar. Eventueel kunt u in overleg met uw oogarts speciale voedingssupplementen gebruiken die antioxidanten bevatten in een specifieke samenstelling, de zogenaamde AREDS-2 formule.

Droge LMD kan overgaan in de natte vorm. Bij de natte vorm ontstaan er bloedvaatjes in het gebied van de maculadegeneratie die kunnen gaan lekken. Deze lekkage kan leiden tot schade aan de zenuwcellen. Bij natte LMD kunnen injecties worden toegediend in het oog met vaatgroeiremmers (VEGF-remmers) om het proces te vertragen. Deze injecties moeten regelmatig herhaald worden.

Er zijn twee typen maculadegeneratie: Juveniele maculadegeneratie en leeftijdsgebonden maculadegeneratie. Juveniele maculadegeneratie dient zich op jonge leeftijd aan, is erfelijk en openbaart zich in verschillende vormen, waarvan de ziekte van Stargadt de meest bekende is.

Juveniele maculadegeneratie komt betrekkelijk weinig voor. Leeftijdsgebonden maculadegeneratie bestaat uit 2 soorten, namelijk droge maculadegeneratie en natte maculadegeneratie.

Droge maculadegeneratie begint als kleine bleekgele afzettingen, ’drusen’ genoemd, die zich ophopen in de macula. Het optreden van deze drusen gaat samen met vermindering van het aantal kegeltjes in de macula, waardoor het zien zal verslechteren. Dit is een sluipend en zéér langzaam verlopend proces, waarbij het vele jaren kan duren, voordat het zien achteruit gaat.

Bij natte maculadegeneratie verloopt het proces van slechter gaan zien veel sneller dan bij de droge LMD. De natte LMD ontstaat als er zeer kleine nieuwe bloedvaatjes achter de macula gaan groeien. Omdat de wanden van deze bloedvaatjes aangetast zijn, lekt er bloedplasma wat aanleiding geeft tot een snelle en ernstige achteruitgang van het gezichtsvermogen. Uiteindelijk ontstaat een litteken in de macula met verlies van het centrale zien. Natte LMD treedt vrijwel alleen op bij mensen die al droge LMD hebben.

Bij leeftijdsgebonden maculadegeneratie (LMD) is alleen de centrale gezichtsscherpte aangedaan. Het perifere gezichtsvermogen (het gezichtsvermogen rondom het centrum) blijft meestal redelijk goed. Hierdoor leidt LMD zelden tot volledige blindheid. Wel hebben patiënten met LMD vaak een vervormd centraal beeld of een vlek in het centrum waardoor het zien erg beperkt wordt en bijvoorbeeld lezen en het herkennen van gezichten moeilijk is.

• Resultaat van de behandeling
• Veiligheid
• Cliëntgerichtheid
• Ervaring team

• Bergman Clinics | Ogen | 's Hertogenbosch
• Bergman Clinics | Ogen | Amersfoort
• Bergman Clinics | Ogen | Doetinchem
• Bergman Clinics | Ogen | Ede
• Bergman Clinics | Ogen | Velp